Krasitja është një prej masave pomoteknike dhe aplikohet me qëllim të arritjes së objektivave për të cilat i kultivojmë pemët.
Arsyeshmëria
Formësimi dhe mirëmbajtja e kurorës së pemës nga fidani e deri në fundin e ciklit jetësor).
Mbajtja e vitalitetit të bimës.
Përmirësimi i cilësisë së lulëzimit, frutdhënies, gjethit, dhe kurorës.
Kufizimin e rritjes.
Njohuritë elementare për krasitje
Njohja e organeve kryesore të pemës e veçanërisht atyre mbitokësore
Qafa e rrënjës – pjesa ndërlidhëse në mes të s. rrënjor dhe s. Mbitokësor.
Trungu – pjesa prej Q. së rrënjës deri te degëzimi i parë.
Udhëheqësi qendror – pjesa e degëzuar e pemës nga trungu deri te vazhduesi i udhëheqësit qendror. Vazhduesi i udhëheqësit qendror – pjesa që i prinë rritjes së udhëheqësit qendror.
Degët: Skeletore (primare, sekondare, terciare), Veshëze (degët e rendit të katërt e më tuje: degëza të shkurtra (3-6cm, me kënd 900), degëza të holla (10-25 cm), degëza torbeste (sh. vjeçare, 2-3cm), degëza të përziera (2-3 vjeçare), degëza drunore (50-60 cm shërbejnë për formimin e kurorës), thithakët (zhvillohen nga sythat e fjetur), degëza bukëtore (3-6cm, kanë 4-7 sytha frutor, jetojnë deri 30 vite).
Sythi – Vegjetativ (aktiv, fjetur, adventiv) (apikal, terminal), (drunor, gjethor), Gjenerativ (i luleve) (thjeshtë, të përbërë).
Njohja cikleve të zhvillimit
Cikli jetësor – Faza embrionale ( nga fekondimi i lules deri te mbirja e farës), Faza e rinisë (vegjetative), Faza e pjekurisë (frutdhënës), Faza e plakjes.
Cikli Vjetorë – Faza e vegjetacionit dhe Faza e qetësisë së detyrueshme.
Format e kurorave
Formë e lire
Gjysmë e dirigjuar – piramidë e përmirësuar, vaze e përmirësuar.
Dirigjuar – Piramidale, vaze, palmetë, kaçubë e thepisur, shtizë e hedhur, aksi vertikal, balerinë, hajtek, V sistem, shtizë e dyfishtë etj.
Karakteristikat e kultivarëve
Reneta kanadeze – degëzat në këndin 10o – 70o formojnë sytha frutor.
Starkrimsoni – degëzat në këndin 00o – 80o formojnë sytha frutor.
Delisheci të artë – degëzat në këndin 30o – 120o formojnë sytha frutor.
Gala – degëzat në këndin 45o – 100o formojnë sytha frutor.
Greny Smithi – degëzat në këndin 70o – 180o formojnë sytha frutor.
Njohja e kohës së krasitjes.
Krasitja dimërore
Krasitja e gjelbër
Krasitja dimërore
Aplikohet gjatë periudhës së qetësisë natyrore të pemës më mirë është të aplikohet pas periudhës së jarovizimit (kurë pema i nënshtrohet një shumë të temperaturave të ulëta), Shkurt – Mars.
Veglat – adekuate dhe të pastra (të dezinfektuar kohë pas kohe me alkool 90%).
Krijimi i vizionit – sistemi i kultivimit, forma, konkurrenca, ndriçimi, ngarkesa me lule
Largimi i pjesëve të sëmura , të infektuara dhe të thyera.
Degëzat njëvjeçare largohen tërësisht nga kurora e pemës ose ngelin të pa prekura me përjashtim kur nuk ka rritje të mjaftueshme dhe dëshirojmë të stimulojmë rritjen përmes shkurtimit
Degëzat e vjetra veshëze ose ato dy vjeçare rrallohen ose priten. Degët skeletore mirëmbahen në atë lartësi që do ti përgjigjet sistemit të projektuar të kurorës duke larguar lastarët e fuqishëm nga majat e këtyre degëve, (konkurrentët ose fshesat).
Degëzat dhe degët konkurrente ndaj udhëheqësit qendror shkurtohen në cep. Unazimi i pjesëve të zhveshura të udhëheqësit qendror mbi syth të fjetur apo degëze të zhvilluar dobët (Mars – Maj). Largimi i pjesëve të prera nga pemishtja./iadk.org
—-
Gazeta Bujku e boton me leje të IADK-së
