Konkluzione të departamentit të inxhinierisë së ushqimit në Universitetin Teknik të Lindjes së Mesme në Ankara
Mielli i gështenjës nuk përmban gluten, si mielli i grurit ,mielli i misrit, i thekrës dhe i elbit, ka një shije të theksuar, shumë të veçantë dhe një aromë tipike, është përdorur zakonisht në kombinim me miellin e orizit , grurit, Patates, Misrit, niseshte etj. Është pa dyshim mielli që përdoret më gjerësisht si një alternativë për miellin e grurit. Shijen e saj tipike të ëmbël, tipike të theksuar. Zakonisht përdoret në kombinim me miellrat e tjerë.
Ky miell përdoret si lëndë e parë në përgatitjen e ëmbëlsirave, pastave, karameleve, biskotave, amaretave, gurabijet, makarona etj. Ky miell është i ngjeshur dhe i dendur. Fillimisht mielli i gështenjës , në të shkuarën shërbeu si bazë për ushqimin të komuniteteve malore, në formën e bukës dhe ëmbëlsirave për të kompensuar mungesën e bukës në vitet me thatësirë te madhe që nuk bëhej buka dhe në kohë luftërash. Për ta prodhuar miellin e gështenjës, frutat e gështenjës pasi bëhet seleksionimi i pastërtisë së frutave, ato me cilësi të mirë thahen dhe përgatitën dhe pastaj bluhen në mulli që përdorë energjinë e ujit ose elektrike.
Vlerat medicinale të miellit të gështenjës
Mielli i gështenjës është i bereqetshëm, i gratshëm, të ngopë, është produkt i “Pemës së Bekuar” të gështenjës i pasur me fibra dhe për këtë arsye shumë të tretshëm. Rekomandohet për gratë veçanërisht gjatë shtatzënisë për shkak të pranisë së acidit folik, vitamina B9, që shërben për të parandaluar keq formime të fetusit. Pasuria e tij në minerale ndihmon në luftimin e lodhjes kronike dhe ndihmon trupin të rehabilitohet pas një sëmundje ose infeksioni. Fosfori kontribuon në formimin e qelizave nervore dhe në rigjenerimin e nervave. Vitamina B mban ekuilibrin nervor. Kaliumi, antiseptik, forcon muskujt dhe gjëndrat.
Për më tepër, ky miell është një burim energjie dhe prandaj është i dobishëm në parandalimin e anemisë përmes përmbajtjes së hekurit ose në humbje peshe, në sajë të vitaminës B dhe karbohidrateve. Bakri që përmban evakuon radikalët e lirë, duke parandaluar plakjen e indeve dhe duke lejuar rigjenerimin e tyre . Ajo mbron si sistemin nervor ashtu edhe sistemin imunitar. Ajo gjithashtu shërben si një relaksues i muskujve dhe sistemit nervor.
Vlerat ushqimore
Mielli i gështenjës përbëhet nga proteina, aminoacide thelbësore dhe fibra, ndërsa ka një sasi të vogël të yndyrës. Prandaj, ajo ka disa avantazhe ushqyese në krahasim me miellrat e tjerë me gluten. Gjithashtu përmban vitaminë C, vitaminë E, vitamina B (B1, B2, B3, B5, B6, B9, B12), karbohidrate dhe celulozë.
Mielli i gështenjës siguron mineralet: si mangan, hekur, fosfor, bakër, kalium dhe magnez . Mielli i gështenjës përmban niseshte rezistente dhe është gjithashtu i pasur me ushqime niseshteje dhe glukozë në formën e sheqernave të ngadaltë. Gjithashtu përdoret në kuzhinë për të trashur supat dhe salcat, sidomos me mish të shpendëve, me mish derri, etj, që shoqërohet shumë mirë.
Mielli i gështenjës në të kaluarën ka qenë një nga ushqimet që është përdorur gjerësisht, pasi e ka diktuar nevoja e ushqimit, në vitet e thata e të vështira kur nuk bëhej buka, në vitet e luftërave si nga popullsia civile ashtu edhe nga ushtritë në kohëra të ndryshme, por vlerat e larta ushqimore dhe kurative dhe veçanërisht për aromën e tij të ëmbël e shijen tipike edhe në bollëkun e bukës dhe ushqimeve ishte mielli më i preferuar, më i kërkuar, me gamën më të gjerë të përdorimit. Zakonisht përdoret në kombinim me miell të tjera neutrale, por mund të përdoret edhe i vetëm.
Përfitimet e miellit të gështenjës
Ky miell ka shumë përfitime që e bëjnë atë më prioritar ndaj miellrave të tjera alternative , si oriz, misër, grurë tërshërë elb etj . Konkluzioni i këtij studimi përjashton shumicën e alergjive pasi nuk përmban gluten dhe laktozë.
Mielli i gështenjës është gjetur si dietë e njerëzve alergjik ndaj drithërave. Për më tepër kur gatuhet mirë, produktet ushqimore të gështenjës tolerohen mirë edhe nga zorrët e brishtë kur konsumohet në sasi të arsyeshme, pasi nuk ka yndyrë. Veprimi i vitaminës E ndihmon në parandalimin e kolesterolit të keq. Amidoni përdoret për të parandaluar sheqerin në gjak. Kjo kollë rezistente është e dobishme për zorrën sepse tretet ngadalë. Celuloza që përmban gështenja ndihmon për të parandaluar kapsllëkun. Gjithashtu ndihmon në luftën kundër sëmundjeve kardiovaskulare, por edhe kundër astenisë përmes karbohidrateve.
Kombinimi i vitaminës B, fosforit dhe kaliumit ndihmon në balancimin e sistemit nervor. Fosfori forcon dhëmbët, por është gjithashtu efektiv për forcimin e kockave , ndihmon në ndërtimin e qelizave të kockave dhe për trurin. Prandaj është e dobishme për njerzit që aktivizohen me veprimtari intelektuale.
Sipas studimeve ka një veprim mbrojtës kundër kancerit të zorrës së trashë. Kjo nuk e bën atë një ilaç. Elementët gjurmë që përmban gështenja e bëjnë miellin e gështenjës një aleat të mjekësisë. Përfundimisht, fakti që përmban një sasi të madhe hekuri e bën atë të shkëlqyer për shëndetin. Sa i përket efekteve përfituese të saj për lëkurën, qulli i miellit të gështenjës bën të mundur përdorimin efektiv të maskave të fytyrës duke bërë shumë të butë dhe të shndritshme lëkuren.
Proporcioni në kombinim dhe përdorimi i miellit të gështenjës
Aroma e miellit të gështenjës është mjaft e veçantë dhe tipike, zakonisht përdoret në një mesatare prej 60 për qind me miell gështenje dhe 40 për qind miellra të tjera, edhe nëse mund të përdoret vetëm. Nga ana tjetër, për të bërë bukë, 30 për qind mielli i gështenjës duhet të kombinohet me miell gruri ose misri.
Mielli i gështenjave përdoret kryesisht në gatim produktesh pa gluten për të përgatitur pasta për t’i sjellë një shije të ëmbël. Në të vërtetë, është ideale për të zëvendësuar miellin e grurit në pasta të krepta dhe ëmbëlsira, por edhe në pasta.
Mielli i gështenjës ka një aromë shumë e theksuar dhe cilësi të mire , në përgjithësi përdoret i përzier në një proporcion që varion nga 30 deri 50 për qind në kombinim me miell neutralë. Një përzierje e miellit të gështenjës dhe miellit të misrit, sasia e çdo mielli mund të modulohet sipas shijes.
Mielli i gështenjës i përzier me miell orizi sjell ëmbëlsinë, mielli i gështenjës me maja misrit, sjell butësinë e tij dhe mielli i gështenjës sjell aromën e saj tipike. Sa më e lartë të jetë përqindja e miellit të gështenjës, aq më tipike do të jetë paraqitja e kombinimit. Në mënyrë të ngjashme, aq më e madhe sasia e misrit do të jetë e rëndësishme dhe aq më e lartë duhet të jetë ajrosja. Gjithashtu është e mundur që të përdoret miell të pastër të gështenjës i pa shoqëruar për të bërë ëmbëlsira, biskota, amareta, produkti do të jetë më tipik.
Mielli i gështenjës është përdorur për gatimin e bukës edhe i pa përzier me miellra të tjerë. Buka me miell gështenje gatuhet ndorje, jo mrumje, pasi të piqet del e ngjeshur dhe me ngjyrë pak të vrugtë . Zakonisht mielli i gështenjës është përzier me miellra të tjera për të gatuar bukë, në përgjithësi kombinimi bëhet 30 me 70, ose 40 me 60 kg. Mielli i gështenjës, si dhe miellrat e tjera të magazinuara para se të përdoren, duhet të hapen në rreze të diellit, të thahen dhe të siten, pasi kanë veti të marrin lagështinë e atmosferës në ambientin ku ndodhet
Kundër ndikimet dhe efektet anësore të miellit të gështenjës
Konsumi i gështenjave nuk rekomandohet për njerëzit me kolit intestinal, obezitet ose sëmundje të mëlçisë. Rekomandohet që të konsultoheni me mjekun në rast të alergjisë ushqimore. Fëmijët nuk duhet të konsumojnë gështenjë para moshës 3 dhe jo para moshës 1 vjeç, nëse të paktën një nga prindërit, një vëlla apo motër është alergjik.
Këshilla për miellin e gështenjës
Rekomandohet që të shikohet mielli i gështenjës para përdorimit pasi nga lagështia mund të të formojnë gunga dhe në rast se po, atëherë detyrimisht mielli duhet te sitet, që bramcat, gungat të mbesin në sitë-shoshë./Gazeta Bujku
—
Autor: Shpend Nikoçi
