Ujërat e ngrohta të Pakistanit kanë qenë prej kohësh strehë për miliona zogj që migrojnë nga Siberia për të shmangur dimrin e ashpër. Megjithatë, numri i shpendëve migrues ka rënë në mënyrë drastike vitet e fundit për shkak të gjuetisë masive nga gjuetarë si vendas ashtu edhe të huaj. Por zogjtë e varfër kanë gjetur një ligësi të re, të sigurt nga frika e gjuetisë të paktën tani për tani.
Diga Gorano ka një rezervuar të ndërtuar nga njeriu në shkretëtirën Thar, e cila është e mbushur me ujë të kripur që derdhet jashtë për shkak të shfrytëzimit masiv të minierave të qymyrit në rajon dhe për prodhimin e energjisë.
E vendosur në zonën Gorano të rrethit Tharparkar, rreth 347 kilometra nga Karaçi me rreth 1.500 hektarë, ajo ka tërhequr një numër të madh të zogjve, të cilët ushqehen me peshk, tha një raport i Bashkimit Ndërkombëtar për Ruajtjen e Natyrës (IUCN) pas sondazhit të fundit ekologjik.
Në raport thuhet se disa lloje kanë filluar të mbarështojnë në pjesët e pemëve pjesërisht të përmbytura.
“Për shkak të ndryshimeve klimatike, shëndeti i ligatinave të Pakistanit është përkeqësuar viteve të fundit. Në këto kushte, shfaqja e një rezervuari të ri me ujë është e mirëseardhur”, tha Mahmood Akhtar Cheema, përfaqësuesi i IUCN.
Sipas studimit ekologjik të IUCN, tha ai, Diga Gorano ishte relativisht e sigurt për zogjtë migrues për shkak të nivelit të ulët të kripës në krahasim me ligatinat e tjera të vendit.
Megjithatë, tha ai, sondazhi ekologjik ende kishte sugjeruar hapat e mëtejshëm për të siguruar një ambient më të mirë për zogjtë migrues.
Çdo vit, mbi një milion zogj mbulojnë një distancë rraskapitëse prej 4,500 km për të migruar nga Siberia në kërkim të ujërave të butë për të kaluar dimrat e ashpër, por Cheema tha se “kërkohet një studim shkencor për të vlerësuar numrat e saktë”.
Destinacioni i tyre përfundimtar është India, por ata bëjnë ndalesa në liqene dhe rezervuarë të ujit në Pakistan, kryesisht në provincën jugore Sindh.
Këta zogj përfshinë Houbara bustards, lejlekë, bajukë, rosë amerikane, rosë e egër, pata, çapka sqeplugë dhe pelikanë.
Gjuetia e paligjshme dhe e licencuar
Princat arabë shpesh vizitojnë Pakistanin me ftesë të politikanëve lokalë dhe zyrtarëve qeveritarë, të cilët organizojnë ekspeditë gjuetie për ta.
Shkretëtirat e Thar dhe Cholistan janë bazat e gjuetisë së preferuar për gjuetarët arabë. Disa argumentojnë se aktivitetet e gjuetisë së sheikëve të pasur arabë krijojnë vende pune dhe ndihmojnë në përmirësimin e infrastrukturës lokale.
Por ndryshimet klimatike dhe gjuetia e pakontrolluar e disa llojeve të rralla kanë detyruar zogjtë migrues për të kërkuar vende të tjera paqësore në Azinë Jugore viteve të fundit, thonë ambienlistët.
“Një reduktim prej 20 deri në 30 për qind e numrit të zogjve migrues është regjistruar viteve të fundit, sipas raporteve rajonale”, tha Cheema.
Prapëseprapë, gjuetia e shfrenuar ka rrezikuar disa lloje të rralla, kryesisht houbara bustardin, i cili vazhdimisht është gjuajtur nga princat arabë pavarësisht kundërshtimit nga ambientalistët dhe vendasit.
Pavarësisht ndalimit të gjuetisë, qeveria pakistaneze ka jep leje të gjuetisë për disa anëtarë të familjeve mbretërore të Arabisë Saudite, Emirateve të Bashkuara Arabe, Katarit, Bahrejnit dhe vend të tjera.
Të paktën dy qeveri provinciale – krahinat Sindh dhe Khyberpakhtunkhawa – kanë kundërshtuar herë pas here dhënien e lejeve të gjuetisë për gjuetarët arabë, duke argumentuar se ata jo vetëm që e shqetësojnë kafshën e egër vendase por gjithashtu paraqesin kërcënime të mëtejshme për ekzistencën e disa shpendëve migrues, sidomos shpendin tashmë të rrezikuar Houbara.
Disa raporte thonë se gjahtarët e konsiderojnë mishin e këtij zogu me madhësi të një pule.
Speciet Houbara të gjetura në Pakistan njihen zyrtarisht si bustard ose bustard aziatik.
Skifterët e trajnuara përdoren për të gjuajtur zogun e rrezikuar, që gjendet në Pakistanin jugor, jugperëndimor dhe verilindor
Numri i saktë i bushtrave të Houbara në Pakistan mbetet i panjohur. /tesheshi.com/ Gazeta Bujku
