Në botë kultivarët e qershisë arrijnë deri në shifrën 2000. Në bazë të fortësisë së tulit ato mund të klasifikohen:
Kultivarë tulfortë: Bigarreau, B.Burlat, Bing, B.Hardy Giant,B.Van, B.Hedelfingen, B.Napoleon, Edessa.
Kultivarë tulë butë: futen një grup kultivarësh Italian, Stella, Starkrimson etj.
Klasifikim tjetër është ai që bazohet në kohën e pjekjes dhe në këtë rast kultivarët dallohen në të hershëm, të mesëm dhe të vonë.
Kultivarët e hershëm
Precose del marcato (e hershme e tregut) Origjina: Itali
Pema: ka rritje mesatare të fuqishme, hyn shpejt në prodhim dhe është prodhimtare.
Fruti: i vogël, sferik i shtypur, me ngjyrë të kuqe dhe tul të kuq e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: 10 ditëshi i parë i Majit.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim.
Përhapja: e kufizuar.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij kultivari janë: Napoleon, Polumina, Lustrina, Bondi etj.
Karakteristika të tjera: preket nga ngricat e hershme të pranverës.
Precoce di Magio (e hershme e Majit)
Origjina: Itali
Pema: mesatarisht të fuqishme dhe me prodhim mesatar.
Fruti: i vogël, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe dhe tul të kuq e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: 15 Maji.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Përhapja: e kufizuar.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij kultivari janë: Napoleon, Polumina, lustrina, Bondi etj.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për hershmërinë e pjekjes por frutat nuk i rezistojnë shumë transportit dhe ruajtjes.
Bigarreau H. Burlat
Pema: mesatarisht e zhvilluar dhe me prodhim të rregullt.
Fruti: i madh, me ngjyrë të kuqe të zënë dhe tul të kuq e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: 15 Maji.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim
Përhapja: e kufizuar.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij
kultivari janë: Marmotte, Van, Lambert etj.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për hershmërinë e pjekjes dhe frutat që i rezistojnë shumë transportit dhe ruajtjes.
Bigarreau Morreau (Librazhdi)
Pema: mesatarisht të fuqishme dhe me prodhim mesatar.
Fruti: i madh, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe deri në të zezë dhe tul të kuq e të fortë e të lëngshëm që nuk shqitet nga bërthama.
Koha e pjekjes: 15 Maji.
Përdorimi: për konsum të freskët.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij kultivari janë: Van, B.S.hardy Giant, Marmotte.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për hershmërinë e pjekjes dhe frutat që i rezistojnë transportit dhe ruajtjes.
Durone Nero 1
Origjina: Italia.
Pema: truplartë me lulëzim të vonë dhe me prodhim mesatar.
Fruti: i madh, i rrumbullakët, me ngjyrë të kuqe të errët dhe tul të kuq, të fortë e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: fundi i Majit.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave dhe i rezistojnë transportit dhe ruajtjes.
Durone Nero 2
Origjina: Modena,Itali.
Pema: truplartë me lulëzim të vonë dhe me prodhim të lartë.
Fruti: i madh, i rrumbullakët, me ngjyrë të kuqe të errët dhe tul të kuq, të fortë, të lëngshëm dhe aromatik.
Koha e pjekjes: 10 ditë më vonë se D.Nero
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave dhe i reziston transportit dhe ruajtjes.
Veçori biologjike: pajlmues i këtij kultivari është Napoleon.
Burlat C1
Origjina: seleksionim klonal në Institutin e Frutikulturës në Romë, Itali.
Pema: mesatarisht e zhvilluar dhe me prodhim të lartë.
Fruti: mesatar (6.5 gr), në formë zemre, me ngjyrë të kuqe të zezë dhe tul të kuq të lëngshëm.
Koha e pjekjes: 15 ditë më herët se D.Nero2.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim.
Përhapja: e kufizuar.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij kultivari janë: Moreau, D. Nero.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për fruta me cilësi dhe prodhim të lartë.
Durone Nero 2, C1
Origjina: seleksionim klonal në Institutin e frutikulturës në Romë, Itali.
Pema: me zhvillim më të dobët se D.Nero 2.
Fruti: mesatar (6.5gr), në formë zemre, me ngjyrë të kuqe të zezë dhe tul të kuq e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: 10 ditë më vonë se D.Nero
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Veçori biologjike: pjalmues të këtij kultivari janë: Moreau dhe Napoleon.
Schattenmorelle
Origjina: Gjermania.
Pema: me zhvillim mesatar, me lulëzim të vonë dhe prodhim të lartë.
Fruti: mesatar, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe të zezë dhe tul të kuq, të lëngshëm e të athët.
Koha e pjekjes: 5 ditë më vonë se D.Nero
Përdorimi: prodhim marmalate dhe lëngjesh.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Stella
Origjina: Kanada (hibrid Lambert x John).
Pema: truplartë me prodhim të mirë.
Fruti: i madh, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe të errët dhe tul të kuq të fortë.
Koha e pjekjes: 10 ditë më vonë se D. Nero
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Veçori biologjike: është kultivar autofertil.
Summit
Origjina: Kanada (hibrid Van x Sam).
Pema: e fuqishme, me lulëzim të rregullt dhe prodhim të lartë.
Fruti: shumë i madh (14gr), me ngjyrë të kuqe të ndezur dhe tul të kuq të fortë e të lëngshëm.
Koha e pjekjes: më vonë se D.Nero 1.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe prodhim lëngjesh.
Sunburst
Origjina: Kanada (hibrid Van x Stella)
Pema: mesatarisht e zhvilluar, me lulëzim të vonë dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: shumë i madh (13gr), i rrumbullakët, me ngjyrë të kuqe të errët dhe tul të kuq e të fortë.
Koha e pjekjes: më vonë se D. Nero 1.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Veçori biologjike: është kultivar autofertil.
Vittoria
Origjina: Verona, Itali.
Pema: e zhvilluar me prodhim të lartë.
Fruti: mesatarisht i madh, i rrumbullakët, me ngjyrë të kuqe të errët dhe tul të kuq e të fortë.
Koha e pjekjes: 15 ditë më vonë se D. Nero
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave dhe mund të vilet i mekanizuar.
Veçori biologjike: është kultivar autosteril dhe pjalmohet me kultivar Burlat.
Nero di Vignola (Drenova)
Origjina: Itali.
Pema: e zhvilluar me prodhimtari të lartë e të rregullt.
Fruti: i madh, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe të errët në të zezë dhe tul të kuq e të fortë.
Koha e pjekjes: java e parë e Qershorit.
Përdorimi: për konsum të freskët.
Kultivarë të vonë
Van
Origjina: Kanada.
Pema: e zhvilluar dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: i madh, oval, me ngjyrë të kuqe dhe tul të kuq, të fortë dhe të ëmbël.
Koha e pjekjes: më vonë se D. Nero 1.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Veçori biologjike: pjalmohet me kultivarët: Bing, B.S.H Giant dhe Napoleon.
Hedelfingen (Odria)
Pema: e zhvilluar dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: i madh, në formë zemre, me ngjyrë të kuqe dhe tul të kuq, të fortë, të ëmbël lehtësisht të athët dhe shumë i shijshëm.
Koha e pjekjes: pas 10 Qershorit.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave dhe qëndrueshmëri në transport-ruajtje.
Veçori biologjike: pjalmohet me kultivarët Burlat dhe Napoleon.
Napoleon (Dibra)
Pema: mesatarisht e zhvilluar dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: i madh, në formë zemre me majë të rrumbullakët, me ngjyrë trëndafili me nuancë të kuqe. Tuli është i verdhë i hapur, i fortë, të ëmbël lehtësisht të athët dhe shumë i shijshëm.
Koha e pjekjes: pas 15 Qershorit.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave dhe qëndrueshmëri në transport-ruajtje.
Veçori biologjike: pjalmohet me kultivarët Bella di Barbandi dhe Van.
Belice e zezë
Pema: e zhvilluar dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: i madh, në formë zemre me majë të rrumbullakët, me ngjyrë të zezë. Tuli është i ëmbël, i lëngshëm dhe shumë i shijshëm.
Koha e pjekjes: 10 Qershori.
Përdorimi: për konsum të freskët dhe përpunim industrial.
Karakteristika të tjera: vlerësohet për cilësi të frutave.
Dollmas
Origjina: kultivar autentik Elbasanas.
Pema: mesatarisht e zhvilluar dhe prodhimtari të lartë.
Fruti: i madh, me ngjyrë të kuqe me nuanca të verdha. Tuli është i fortë, i ëmbël, i lëngshëm dhe shumë i shijshëm.
Kultivarë të tjerë të qershisë janë:
Qershia e Podës, Cerckës, Xhakrosa e Burrelit, Kërraba, Mushqetas, Pëllumbas, Fikas, Shëngjergj, Luznia, Krapie, Zhitonit, Krisja e Nepravishtës etj. Të cilat paraqesin vlera të veçanta gjenetike, agronomike dhe tregtare. /Gazeta Bujku
Pemëtaria Speciale / Zyra bashkëpunuese MASHT/DANIDA
